KUJAWSKO-POMORSKIE. Do Torunia zawsze po drodze

Toruńska strefa UNESCO obejmuje obszar dwóch średniowiecznych miast, Starego i Nowego Miasta Torunia, oraz położonego w ich sąsiedztwie zamku wzniesionego przez rycerzy Zakonu Niemieckiego. To oni w XIII w. nadali obu ośrodkom prawa miejskie i stworzyli warunki dla późniejszego rozwoju Torunia. Miasto, dzięki uzyskanym przywilejom, korzystnemu położeniu nad spławną Wisłą oraz napływowi osadników z ziem polskich i niemieckich, przeżyło w XIV-XV w. swój złoty okres, osiągając pozycję lidera wśród ośrodków handlowych w środkowej Europie. Właśnie w tym czasie powstała większość najcenniejszych, zachowanych do dziś zabytków architektury Torunia, a także niezmieniony przez wieki układ ulic i placów. To wspaniałe dziedzictwo tworzy niepowtarzalną atmosferę miasta, w którym gotyk i przeszłość są cały czas na wyciągnięcie ręki.

Nad oryginalnym, średniowiecznym układem urbanistycznym, górują trzy wzniesione z czerwonej cegły gotyckie kościoły: św. Janów, św. Jakuba i Najświętszej Marii Panny. Wszystkie zbudowane zostały w XIV-XV w. Niesamowitych wrażeń dostarcza ich monumentalna architektura i bogate, oryginalne wyposażenie pełne rzeźb, malowideł i innych obiektów sztuki pozostawionych przez kolejne pokolenia ludzi różnych kultur i wyznań – mieszczan i szlachtę, Polaków i Niemców, katolików i protestantów.
Sercem toruńskiej starówki jest ratusz, potężna budowla zbudowana w końcu XIV w., mająca według starej legendy tyle okien, ile jest dni w kalendarzu. Budynek ten stanowił siedzibę rady miejskiej, sądów i urzędów, był miejscem obrad polskiego parlamentu i innych ważnych wydarzeń w historii Torunia i Polski. Ratusz pełnił również funkcję średniowiecznej galerii handlowej.

W jego obszernych salach i małych kramach, w których dziś mieści się muzeum, sprzedawano lub kupowano towary wytwarzane na miejscu bądź sprowadzane z odległych stron. Miasto należało do niemieckiej Hanzy i było w XIII-XV w. głównym pośrednikiem w handlu między Europą Zachodnią a obszarem ówczesnej Polski i Rusi, z których eksportowano zboże, miedź, futra i drewno. Przy ulicach położonych w pobliżu Wisły przetrwały do dzisiaj dawne spichlerze i magazyny, przez stulecia służące kupcom do magazynowania zboża i innych towarów docierających do toruńskiego portu.

Międzykulturowe kontakty Torunia pozostawiły swój ślad nie tylko w architekturze i sztuce, ale również w smaku tradycyjnego toruńskiego przysmaku – piernika. Zwyczaj jego wypiekania przybył do miasta w XIII w. wraz z osadnikami z Zachodu, ze Wschodu pochodziły drogocenne przyprawy sprowadzane morzem i lądem przez hanzeatów, zaś z bezpośredniej okolicy Torunia – mąka i miód używany do słodzenia piernikowego ciasta. Na toruńskiej starówce zlokalizowane były najstarsze warsztaty piernikarzy oraz pierwsza fabryka produkująca maszynowo korzenne ciastka. W jej zabytkowym budynku mieści się dziś Muzeum Toruńskiego Piernika, w którym historię można poznać za pośrednictwem wszystkich zmysłów, a zwłaszcza smaku.
Brak istotnych zniszczeń z okresu dwóch wojen światowych i wcześniejszych konfliktów spowodował, że toruńska strefa UNESCO zawiera w sobie najliczniejszy i najlepiej zachowany w Europie zespół średniowiecznych domów mieszkalnych. Z nich największe wrażenie robi Dom Mikołaja Kopernika, ceglana, wielokondygnacyjna budowla, która w XV w. należała do rodziców słynnego astronoma i uważana jest za prawdopodobne miejsce jego urodzin. Dziś w kamienicy mieści się muzeum poświęcone Kopernikowi, ukazujące również piękno i funkcjonalność mieszczańskich rezydencji w Toruniu w epoce przedprzemysłowej. Unikatowe wnętrza z oryginalnymi, barwnymi dekoracjami pamiętającymi niekiedy nawet XIV w. można podziwiać również składając wizytę w zlokalizowanych na starówce sklepach, restauracjach i hotelach.

Bogactwa dawnych mieszczan strzegły już w średniowieczu otaczające miasto fortyfikacje. Do dziś zachowały się ich duże fragmenty, do których należy wyjątkowa, zbudowana w XIII w., Krzywa Wieża. Wysokie ceglane mury, warowne bramy i baszty najpiękniej prezentują się od strony dawnego portowego nadbrzeża i z przeciwnego brzegu Wisły. Dawniej budziły respekt wrogów atakujących Toruń, dziś są malowniczym elementem panoramy starówki, uznanej za jeden z siedmiu współczesnych cudów Polski.

Niedaleko gotyckiej bramy, przy której już w 1500 r. wniesiono stały most na szerokiej Wiśle, znajdują się ruiny zamku zbudowanego przez krzyżaków kilkadziesiąt lat po założeniu miasta. Tę potężną niegdyś fortecę, strzegącą w przeszłości granicy między państwem Zakonu Niemieckiego a Królestwem Polskim, zburzyli mieszczanie toruńscy w czasie powstania, które zorganizowali w połowie XV w. przeciw uciążliwym władcom. Pozostawione fragmenty murów i wież zamkowych służą dziś jako miejsce organizacji średniowiecznych festynów oraz inscenizacji nawiązujących do historii krzyżaków i Torunia.

Toruńska strefa UNESCO to nie tylko wspaniale zachowane średniowieczne zabytki. Na starówce znajduje się również wiele ciekawych obiektów powstałych w innych epokach. Atmosferę historycznego centrum miasta uzupełniają także fontanny, pomniki i aranżacje artystyczne nawiązujące do przeszłości Torunia. Na ulicach i placach, odwiedzanych kiedyś przez młodego Mikołaja Kopernika, odbywają się często jarmarki, festyny i wydarzenia kulturalne.

Toruń to prawdziwy raj dla wszystkich, którzy cenią sobie autentyczność odwiedzanych miejsc i czekają na okazję, by spotkać się z historią.

Toruń to miasto, do którego zawsze jest po drodze! Tylko 45 minut zajmuje dojazd do centrum miasta z najbliższego lotniska w Bydgoszczy. W ciągu 100 minut jazdy autostradą dotrzeć można również do międzynarodowego portu lotniczego w Gdańsku. Na miejscu, w Toruniu, skorzystać można z rozbudowanej sieci transportu zbiorowego i… przyjemnego spaceru – większość atrakcji zlokalizowana jest w obrębie otoczonej zielenią i wolnej od korków starówki.

Toruń posiada nowoczesne obiekty sportowe, na których odbywają się międzynarodowe imprezy. Dumą miasta jest najnowocześniejszy w Europie stadion żużlowy oraz otwarta w 2014 r. imponująca hala widowiskowo-sportowa Arena Toruń.
W Toruniu działa od 1945 r. największy w północnej Polsce uniwersytet, który nosi imię wielkiego toruńskiego astronoma Mikołaja Kopernika. Duża liczba studentów nadaje miastu specyficzny charakter tętniącego aktywnym życiem ośrodka akademickiego. Miłośników nauki w każdym wieku przyciąga Centrum Nowoczesności „Młyn Wiedzy” z interaktywnymi ekspozycjami z zakresu fizyki, astronomii i przyrody, oraz zlokalizowane na starówce Planetarium.

Toruń jest miastem licznych festiwali i wydarzeń kulturalnych. Wielką popularnością cieszy się doceniony nagrodami Międzynarodowy Festiwal Światła Bella Skyway Festival, w czasie którego artyści z całego świata prezentują świetlne aranżacje w zabytkowej przestrzeni starówki. Wystawy w Centrum Sztuki Współczesnej, muzeach i galeriach, wydarzenia artystyczne w zachwycającym nowoczesną architekturą Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki, kilka publicznych i prywatnych teatrów zapewniają rozrywkę na najwyższym poziomie. Liczne hotele, zarówno te należące do światowych sieci, jak i te mniejsze, urządzone w stylowo zaaranżowanych wnętrzach zabytkowych kamienic i spichlerzy, zapewniają wygodny wypoczynek
i łatwy dostęp do wszystkich atrakcji miasta.